SCSI (Small Computer System Interface) Kartlar
SCSI yani türkçesiyle küçük bilgisayar sistemleri ara birimi Hard Disk, CD-ROM gibi yüksek hızlı çalışan donanımlardan birden fazlasını ( En çok 7 tanesini ) verimli olarak çalıştırmamızı sağlayan kartlardır. Başka bir deyişle bilgisayarın yan birimleriyle bağlantısını sağlayan bir donanım parçasıdır.SCSI arabirimler, IDE ( Integrated Device Extensoin ) ve Enhanced IDE arabirimlere göre daha hızlıdırlar. IDE arabirimler ise daha ucuzdurlar ve standart olarak bilgisayarın üzerinde bulunurlar.SCSI Kartlar bir donanım aygıtıyla PC ' miz arasında anakart ve donanımlar arasında ki veri yolu gibi iletişimi sağlayan bir veri yoludur. Yani SCSI Kartlar alternatif bir veri yoludur.Yüksek transfer hızlarındaki aygıt arabirimleri ve veri yolu sistemleri için bir standart SCSI veri yolu sistemleri değişik veri yolu genişliklerine sahiptir. SCSI her bilgisayara uyumlu ( PC, Mac, Amiga, Sun, Silicon Graphics ) bir arabirim sadece diskleri değil ; scanner, printer, cd-rom sürücü, cd-rom yazıcı, zip drive gibi başka çeşitli cihazları destekliyor.Genellikle bir SCSI kontrol kartı aldıktan sonra SCSI aygıtları kullanabiliyoruz. Yüksek hızı ve EIDE ' den daha fazla aygıtı aynı anda çalıştırabilmesi sebebiyle profesyonel kullanıcılar tarafından daha çok tercih ediliyor. NEC ve SEAGATE firmalarının evrensel bir standart geliştirme amacıyla yola çıkmaları sonucu oluşan bu arabirim bir komut seti kullanıyor. 8 bit genişliğinde veri yolu kullandığı için ve bu kontrol kartı da 1 bit veri yolunu kullanması sebebiyle 7 tane aygıt aynı anda kullanabiliyor. SCSI ' lerde bilinmesi gereken bir ayrıntı da hemen hemen tüm veri transfer sistemlerinde olduğu gibi SCSI ' nin de yüksek frekanslarda çalışması ve bu yüzden istenmeyen sinyal yansımalarını önlemek amacıyla sonlandırıcı kullanmak gerekir.IDE ve SCSI arabirimi kullanan hard diskler arasındaki ilişki çok basit ; IDE olanlar ucuz, SCSI olanlar pahalı ve hızlı dır. Hızlı olan aslında SCSI ' nin kendisidir. Sabit diskler birbirlerine çok yakın hızda çalışıyorlar. Aslında SCSI ' nin işlemci ile iletişimi daha hızlı olduğundan ucuna bağlanan cihazlar da daha hızlı oluyor.Arabirim teknolojisinin hard disk teknolojisinden daha hızlı ilerlediğini söyleyebiliriz. Bir çok sabit disk, CD-ROM, yazıcı, scanner, DAT streamer ve benzeri aygıtlara sahip bir sistemler için SCSI ' den başka çıkar yol yoktur. Satın aldığımız SCSI kontrol kartının ucuz değil, markalı ve iyi sürücü desteği olan bir kart olmasına dikkat etmeliyiz. PCI bir anakartımız varsa mutlaka PCI bir SCSI kontrol kartı almalıyız, ISA kartlar performansı bir hayli düşürür.SCSI kartımıza hem dahili ( iç ) hem de harici (dış ) donanımlar bağlanabilir. Bir SCSI karta SCSI uyumlu 7 donanım bağlayabiliriz. SCSI kartlar ile bağladığımız SCSI aygıt ile aralarındaki iletişim 50 telli kablolar ile yapılır. SCSI kablosu bağlandığı donanımı kontrol etmek ve onunla iletişim sağlamakla görevlidir.Bir SCSI donanımı giriş ve çıkış olmak üzere iki porta sahiptir. Çıkış kablosu bir SCSI donanımına örneğin SCSI Hard Diskine bağlanır.Bir SCSI kartına bağladığımız kartlar bir zincir oluşturur ( Daisy Chame ). Papatya zinciri denen bu yapı eklenen her aygıtla daha da genişler. Bu genişleme 7. ve son SCSI aygıtla biter. Bu son aygıt SCSI sonlandırıcı ile sonlandırılır (Terminatör ). Bazı SCSI aygıtları üzerlerinde ki jumper ayarlarıyla da sonlandırma işlemi yapılabilir.SCSI kartına bağladığımız her aygıt 0 ile 7 arasında bir numara alır. Böylece SCSI kartı kendisine bağlanan donanımı birbirinden öncelik derecesini belirlemeyi olanaklı kılar. Aygıtın öncelik derecesi jumper ya da bir DIP swich ' le ayarlanır.Bir SCSI donanımının öncelik sırası SCSI adresi ile belirlenir. Adres numarası büyük olan donanım önceliğe sahiptir. Yani 7 numaralı adresi kullanan donanım tüm diğer donanımlara göre öncelik sahibidir.Şu Şartlar Altında SCSI ' ye İhtiyacımız Var Denebilir :Üç yada daha fazla disk bağlamak zorundaysak,5 GB' dan büyük diskler kullanmak zorundaysak,Bir ağ sunucusu kuruyorsak,Grafik ağırlıklı çalışacak bir makine kuruyorsak,PC' mizin bütün imkanlara açık ve her an genişletilebilir tutmak istiyorsak,SCSI' nın bütün yararlarına rağmen IDE kadar popüler olmasının bir sebebi var. PC üreticileri daha kolay ve ucuz olan IDE - çözümünü boardların üstüne eklediler. Şu anda herhangi bir board alıp buna 4 adet IDE cihaz bağlamak mümkündür. SCSI kartımız yeterince iyi olmazsa, kendisine bağlı cihazları da firenler. 5 GB ve üzeri kulvarında SCSI yüksek devir hızlarıyla kesinlikle liderliğini koruyor. Ancak daha ufak disklerde IDE' ler hız açısından SCSI 'lere yetişmiş durumdadır.SCSI Kartının KurulumuSCSI kartının kurulumunda en önemli unsur çakışmaların önüne geçmektir. Bu nedenle kartın kullandığı DMI ve IRQ adreslerini bilmemiz gerekir. Bu adreslerin varsayılan değerlerini SCSI kartıyla birlikte verilen kitapçıkta bulabiliriz.Eğer bu adresleri kullanan başka aygıtlar varsa SCSI ayarlarını boş bir DMA ve IRQ adresine taşımalıyız. Bu ayarlamaları kartımızın jumper ya da DIP swich ayarlarıyla yapabiliriz. Bunun için yine baş vuracağımız kaynak SCSI kartımızın kitapçığıdır. Aynı zamanda yeni üretilen SCSI kartlar ( PnP ) tak çalıştır uyumludur.SCSI Kartlar, CD-ROM, sabit disk ve benzeri aygıtlar için oldukça verimli bir arabirim olmasına rağmen, kurulumu ve yönetimi açısından çoğu kez beklenenden daha çok sorun çıkartmaktadır.SCSI denetleyiciler IDE ve EIDE diğer veri yollarına göre çok daha geniş imkanlara sahiptir. Öncelikle bir SCSI kart ile birbirinden farklı yapılardaki 7 ayrı aygıtı kontrol etmek mümkündür. Fakat bu avantaj bazen zorlukları da beraberinde getiriyor. Örneğin karta bağladığımız yeni bir aygıtın çalışmaması ve bu problemi çözmek için harcanan uzun zaman gibi.SCSI kartlarda sık karşılaşabileceğimiz ve dikkat etmemiz gereken konular, biraz daha dikkat ve metodik çalışma ile problemin aşılması sağlanabilir.SCSI Kartlarda Sonlandırma İşlemiSCSI denetleyici ile aygıt arasında ki sinyal hattı sonlandırıcı adı verilen dirençler yardımıyla belirli bir seviyede tutulur. Bu nedenle SCSI kartlarda sonlardırma işlemi çok önemlidir.Eğer sonlandırma işlemi yerine getirilmezse ;SCSI kontroller bağlantıdaki donanımı göremez.Bağlı aygıtların tanımlamalarını yapamaz.SCSI aygıt sürücüleri yüklenirken kilitlenir.Doğru bir sonlandırma işleminde SCSI kablosunun her iki ucunda da bitiş direnci (Terminatör ) bulunmaktadır. Dahili donanımlarda kablonun bir ucu SCSI kartına, diğer ucu da bağlantı kablosunun ucunda ki son aygıtta olmalıdır. Yani birden fazla SCSI aygıt kullanılıyorsa sonlandırma zincirin en ucunda ki donanımda yapılmalıdır.Eğer sistemimizde DAHİLİ ve HARİCİ SCSI donanımlarını birlikte kullanıyorsak ; her iki aygıt grubunun son elemanlarını sonlandırmalıyız ( Son dahili ve son harici aygıt ). SCSI aygıt denetleyicisindeki sonlandırıcıyı iptal etmeliyiz.SCSI ID NumaralarıSCSI ID numaraları donanımlarla eş zamanlı erişim durumlarında önceliğin hangi donanıma verileceğini belirler. Bir SCSI kartta 0 - 7 arasında ID numaraları bulunur. ID numarası 7 olan aygıt erişimde diğer aygıtlara göre erişim önceliğine sahiptir.ID numarası 0 olan bir aygıtı, diğer tüm SCSI aygıtlar veri yolunu kullanmadığı zaman kullanabiliriz.Bir ID numarası asla alt pozisyonda kullanılamaz. Yani iki farklı SCSI aygıta aynı ID numarası verilemez.EIDE diskler geliştirilmiş standardı ve artırılmış performansları sayesinde SCSI disklerden pek de geri kalmıyorlar. Üstelik fiyatları da oldukça ucuz ve ayrıca bir arabirim kartına ihtiyaç duymuyorlar. Ancak SCSI arabirimi kartımız zaten varsa ve yüksek performans için bir miktar daha fazla para ödemekte hiçbir mahzur görmüyorsak SCSI arabirimli bir sabit disk alabiliriz. Bir SCSI arabirim kartına 7 adete kadar SCSI aygıtı bağlayabiliriz. Bu aygıtlar, sabit disk, CD-ROM, teyp yedekleme birimi, tarayıcı olabilir.SCSI ile IDE arasındaki en önemli fark ise IDE arabirimi kullanan disklerin devir sayılarının SCSI ' lere göre daha yavaş olmasıdır. Bu yüzden SCSI diskler daha çabuk ısınıyor. Buna karşın IDE disklerin erişim süreleri SCSI ' lere göre daha fazladır. Kullanıcı açısından erişim sürelerinin düşük olması önemli bir etmendir.SCSI Sabit Disk Sürücü YerleştirmekBu bölümde de bazı sabit disk sürücü bilgileri SCSI sürücüleri içinde uygulanır. Yine de, SCSI sabit disk sürücü yerleştirmede bazı önemli değişiklikler vardır.SCSI Sabit Disk Sürücü Kablosuİlk olarak sabit disk sürücü ile denetleyici arasında tek şerit kablo vardır. SCSI arabirimi, temel olarak ( MFM, RLL ve ESDI sabit disk sürücülerini destekleyen ) ST- 506 arabiriminden farklı olduğundan SCSI denetleyici bağlantısı için de farklı bir kablo gerektirir. Tipik bir SCSI kablosu 50 hattan oluşur ve kontrol hattını ve veri hattını tek bir kabloda birleştirir. Kablo düzdür ( yani diğer sabit disk sürücülerin tipik özlliği olan bükülmüş sona sahip değildir ).Bir SCSI sabit disk sürücüyü yerleştirmek için adımlar :Sabit disk sürücü üzerindeki " sürücü seçim " atlatması ( jumper ayarları ) yapılır.Sabit disk sürücüsü, denetleyiciye ve güç kaynağına bağlanır.Sabit disk sürücüsü ayarlanır.Sabit disk sürücüsü bölümlenir.Sabit disk sürücüsü formatlanır.Sabit disk sürücüsü test edilir.Sabit disk sürücüsü PC kasasına fiziksel olarak yerleştirilir.Bazı SCSI sabit disk sürücüleri hiçbir şekilde alt düzey formatlanmamalıdır. Buna göre, alt düzey bir format SCSI denetleyicisi içinSCSI sabit disk sürücüleri üreticisinden hazırlanmış şekilde gelir. SCSI denetleyicisi sabit disk sürücünün fiziksel parametrelerini sabit disk sürücü üzerine yerleştirilmiş tanıtım işaretleri ile ayırt eder. SCSI sürücüsüne alt düzey format atılıp atılmayacağını imalatçısına sormalıyız.Hayati önem taşıyan sürücü tanıtımı (ID)girişlerine zarar verir. Eğer bu olursa, sabit disk sürücü kullanılmaz hale gelir.Sabit disk sürücü üzerindeki " sürücü seçim " atlatması ayarlanır.Bir SCSI denetleticisinin yönetebileceği aygıtları, aygıt üzerindeki SCSI - ID ayarlarıyla ayırt edebiliriz. Bu SCSI - ID, temel olarak aygıtların bulunabileceği ve kontrol edilebileceği bir adrestir.Bu adresler 0 'dan 7'ye doğru sıralanırlar, çünkü SCSI denetleyicisi 8 ' e kadar aygıt yönetebilir. Sabit disk sürücü adreslerini atlatmalar üzerinden veya DIP anahtarları seti üzerinden ayarlarız. Sabit disk sürücüyü bilgisayarımızdaki ilk ve tek SCSI aygıtı olarak yerleştiriyorsak, SCSI - ID ' yi " 0 " a ayarlamalıyız.Sabit disk sürücüsü, denetleyiciye ve güç kaynağına bağlanırDiğer sabit disk sürücü sistemleri gibi bu da denetleyiciye şerit kablo ile bağlanır. SCSI arabirimi, kontrol ve veri hatlarını birleştiren geniş, 50 hatlı bir tek kablo kullanır. Kablo, her iki ucunda da 50 delikli iğneli bağlaca sahiptir. Kablonun işaretli tarafı PIN 1' e karşılık gelecek şekilde denetleyici üzerindeki 50 iğneli bağlaca bağlanır. Kabloyu, ayı şekilde sabit disk sürücüye bağlarız.Genellikle, sabit disk sürücü bağlacının birinci bacağı, iç tarafta, güç bağlacının yanındadır. Normalde, sabit disk sürücü elektronik devreler üzerinde bacak 1 ve 2 veya 49 ve 50 ' de etiketlenmiştir.Sabit disk sürücü ve denetleyici arasındaki bütün kablo bağlantılarını yaptıktan sonra, denetleyici, anakart üzerinde 16 bit ' lik boş bir yuvaya takılır.Sabit disk sürücüye gücü, diğer sabit disk sürücülerinde olduğu gibi sağlanır. Sürücü, güç kaynağının serbest bir güç bağlayıcına takılır. Fiş ve priz birbirine rahatça uyacak şekilde tasarlanmıştır. Böylece kuvvet kullanmadan bunları yanlış şekilde takmak olanaksızdır.Sabit disk sürücüsü ayarlanırBütün kablo bağlantılarını yaptıktan sonra, sabit disk sürücü elektronik devre kartı yukarı bakacak şekilde PC ' nin güç kaynağı üzerine yerleştirilir. Şimdi ekranı, klavyeyi ve güç kaynağını PC ' ye yeniden bağlarız. A sürücüsüne sistemi yükleyebilen bir disket yerleştirip PC ' yi açarız. Otomatik açılma sisteminden sonra, sabit disk sürücü denetleyicisinin SCSI BIOS' U başlar. SCSI denetleyicisinin sabit disk sürücüyü bulması ve ekranı görüntülemesi biraz zaman alabilir. Bir bakıma sabit disk sürücü kendini denetleyici üzerine ayarlar.SCSI sabit disk sürücü CMOS SETUP programında ayarlanmaz. Bir SCSI sabit disk sürücü için doğru giriş, " NOT INSTALLED " veya " NONE " dir. Eğer bir sabit disk sürücü ayarlamaya kalkışılırsa PC ' de bir hata mesajı görüntülenir.Eğer sabit disk sürücü CMOS ' a girilmemişse, PC, sabit disk sürücü denetleyicisinden bir mesaj aldıktan sonra işletim sistemini disketten yükler.Bölümleme, Formatlama, Test etme, Vidaları sıkıştırmaBir MFM sabit disk sürücü yerleştirmedeki 4 ' den 7 ' ye kadar olan adımlar takip edilir. Adımlar MFM sabit disk sürücülerindekilerle aynıdır. Tüm adımlar doğru yapılırsa hiçbir hata oluşmaz. SCSI sabit disk sürücüyü yerleştirilmiş oluruz.Bu durumda, denetleyiciyi sabit disk sürücüye bağlayan şerit kablonun sabit disk sürücüler için iki bağlacı olduğunu ve ikinci sabit disk sürücünün SCSI - ID ' sinin "1 " e ayarlanmış olması gerektiğini unutmamalıyız. Sabit disk sürücüleri kabloya hangi sırayla bağladığımız denetleyiciyi ilgilendirmez.İkinci sabit disk sürücü için de DOS, FDISK ve FORMAT programlarını çalıştırmalıyız. FDISK programını başlattıktan sonra, herhangi bir seçeneği seçmeden önce ikinci sürücüye geçtiğimizden emin olmalıyız. Formatlarken ikinci sürücü için "D: " sürücüsünü kullanmalıyız. Sistem dosyalarını sadece birinci sabit disk sürücüde saklayacağımız için " / S " anahtarını koymamalıyız.SCSI Adaptörünü Nasıl Kurmalıyız ?Adaptec kartları nerede ise SCSI kelimesi yerine kullanılacak kadar popülerler. Endüstri lideri Adaptec olmasına rağmen ondan daha ucuza ve neredeyse aynı performansa sahip rakipleri de mevcut. Buslogic ve Fture Domain bunlardan ikisi. Türkiye ' de yaygınca kullanılan ama pek o kadar da iyi olmayan NCR SCSI kartları da listeye ekleyebiliriz. Bu kartın kurulumu çok basit çünkü PCI ve PnP ' yi destekliyor. Yapacağımız tek şey kasayı açmak, boş bir PCI yuvası seçmek ve kartı oraya takmak. Bilgisayar açıldığında PnP sistemdeki boş IRQ ' ları keşfedip, en uygununu Adaptec ' e ayırır ve hemen kullanmaya başlarız. Ne diskleri BIOS ' a tanıtma ne de başka bir şey gerekiyor.SCSI Adaptörünün AyarlarıAdaptec 2940' lar gibi birçok SCSI kontrol kartının kendi BIOS 'ları olur. BIOS' lar hem ayarları kontrol etmek için hem de bu ayarları anakart BIOS ' una bildirmek için kullanılır. Adaptec kartlarında bu BIOS ' a ulaşmanın yolu, sistem açılırken SCSI kartına geldiğinde, yani ekranda SCSI kartıyla lakalı yazılar çıkmaya başladığında <> tuşlarına basmak. Configure / View Host Adapter Settings ' e girdiğimizde adaptörün SCSI ID ' sinin ( değiştirmemeliyiz ) hangi diskten BOOT edileceğini ve bir sürü başka konfigürasyon ayarını kontrol etmemiz mümkün.SCSI Cihazlarını Dikkatle Ayarlamamız GerekiyorBir cihazın SCSI kontrol kartına takıldığında çalışabilmesi için, doğru ilişkilendirilmiş bir SCSI - ID taşıması gerekir. Bu normal SCSI ' de 0 ' dan 6 ' ya (Ultra Wide SCSI ' de 0 ' dan 14 ' e ) bir rakamdır ; her cihazın kendi numarası olmalı ve bunlar çakışmamalıdır. Cihazlara numara vermek için üzerlerindeki ufak anahtarlar ya da jumper ' ler kullanılır.Kartımıza External cihazlar bağladığımızda SCSI kablosunun sonlandırılması da önemlidir. SCSI cihazları zincir şeklinde birbirlerine bağlandıklarından üzerlerinde bir SCSI in bir de SCSI out çıkışı bulunur. Zincirin sonundaki cihazın SCSI out çıkışına bir sonlandırıcı takılmalıdır. Her dışsal SCSI cihazının kutusundan bu sonlandırıcıdan bir tane çıkmaktadır. İçsel cihazların sonlandırılması da jumper ' ler aracılığı ya da otomatik olarak yapılır. SCSI sorunlarının başında yanlışlıkla sonlandırılış iki cihazın bir arada zincire dahil olmasından kaynaklanır. SCSI zincirinin sonlandırıcılarından birisi de kartın kendisidir. Yani karta bağlı birinci cihazın sonlandırılması ( eğer tek cihaz değilse ) gerekmez.( Terminatör ) kapatılmak durumundadır. Aradaki tüm aygıtlar sonlandırılmamalıdır. SCSI - Controller bir taraftan zinciri kapatır. Host Adaptörde araya harici aygıtlar sıkıştırılacaksa, sonlandırıcıları yazılımla iptal edilmeli ve son harici aygıta bir sonlandırıcı takılmalıdır.Normalde SCSI - Controller, dirençler için sonlandırıcı gerilimlerini sağlar. Aynı görevi yerine getiren başka bir aygıt bağlanınca, bu fonksiyon jumper ile iptal edilmelidir.SCSI ' nin Getirdikleriİlk zamanlarda DOS ile entegrasyonun zayıflığı ve diğer ürünlerle uyumsuzluğu PC ' lerde SCSI kurulumunu oldukça zor kılmıştı. İki farklı birimi tek bir SCSI kartıyla bağlamak nerede ise imkansızdı ve yapacağımız işi fazladan masraf ve birazda sinir bozukluğu ile ancak bitire bilirdik. SCSI-1 olarak bilinen ilk SCSI standardı saniyede en fazla 5 MB veri aktarabiliyordu. Zamanında saniyede en fazla 2.4 MB veri aktarabilmesine rağmen daha da az uyumsuzluk problemleri gösteren ve hemen hemen benzer kapasitelere ulaşan ( 1GB) ESDI standardı sabit disklerle ciddi bir rekabet yaşanmıştı.Ancak sabit disklerden başka bir birimi kontrol edemeyen ESDI, SCSI -2 ' nin daha hızlı ve daha yüksek kapasitelere ulaşacağı haberleri duyulunca tahtını bırakmak zorunda kaldı. Yeni SCSI - 2 sürücüleri dünyanın en hızlıları arasında ve günümüzün saniyede 3-4MB veri transferini ancak yapabilen IDE sabit disklere üstünlüklerini kabul etmiş durumdadır. Bir yandan da geliştirilmiş kontrol kartı ve yazılımlar, SCSI uyumlu birimlerin kurulumunu kolaylaştırmış durumdadır. Yani SCSI, hala sorunları olmasına rağmen eskisinden daha çok şey sunuyor.Doğal olarak bu faydalıkların bir fiyatı da var. SCSI - 1 standardı bir sabit diskin fiyatı benzer kapasitede bir IDE ' den 100 $ - 150 $ pahalıdır. Hızlı SCSI sabit diskler ise 200 $ ve üzerindedir.SCSI ile çalışmak için özelliklerini anlamak gereklidir, çünkü diğer hiçbir PC arayüzüne benzemez. Henüz hiçbir PC işletim sistemi SCSI ' ye, IDE ve ESDI ' ye verdiği desteği vermiyor. Bu yüzden de sisteme sürücü yazılımlar eklemek gerekmektedir.SCSI ekleme kartı, ya da ev sahibi adaptör diyebiliriz, aslında kendi içinde de bir sistem veriyoluna sahiptir ( BUS ). Veri, takılı tüm birimlerin arasına gönderilir ve hem veri hem de ev sahibi bilgisayar arasındaki haberleşmeyi bu adaptör kontrol eder. Takılı tüm birimler de akıllıdır ve kontrol kartından SCSI komutları okuyan, komut gönderebilen ve çalıştırabilen kendi dahili kontrol mantıklarına sahiptirler. Bir sürücü, ev sahibine SCSI komutları ve formatında ulaştığı sürece gelen veriyi kendi içinde istedikleri gibi kullanırlar. Bu yetenek, birimin komutları işlemesini geciktirse de, sisteme bir esneklik kazandırır. Verinin sitemden bağımsız olarak adresine ulaşabilmesi için ev sahibi adaptör de dahil olmak üzere tüm takılı birimlerin 0 ' dan 7' ye kadar bir numarası vardır.Bir PC ' ye, her birine en fazla 7 adet birim bağlanmış olarak, birden fazla SCSI ev sahibi adaptör takılabilir. Her bir adaptörün kendi veriyolu vardır ve makineye takılı olanı birincil adaptör olarak düşünürsek, ona da bir ikincil adaptör bağlayarak zincirlemesine kapasite artırımına gidilebilir. Bu ikinci yaklaşım teorik olarak bir PC yuvasına bağlanabilir sürücü sayısını artırır ancak bugün bunu yapabilecek yazılım için de epey dolaşmak gerekir.Düz bir kablo, dahili SCSI sürücülerini sistem veriyoluna bağlar, harici üniteler de ev sahibi adaptörün arkasına papatya tip zincirleme ile eklenir. Veriyolunun her iki ucu da, zincirin sonunu sisteme bildirmek için sonlandırılmalıdır. Genellikle SCSI ev sahibi adaptör bir ucu sonlandırır, diğer ucunda da bir dirençten başka bir şey olmayan SCSI olması gerekir, ama hem dahili hem de harici sürücülerimiz varsa bu sonlandırıcı takılmaz.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
webuzmani.blogspot.com
HTML KODLARI SEÇ BEĞEN
- Siteni Kutu İçine Al Süpeeer
- Sitende Ziyaretçilere Zamana Göre Mesaj Verilsin
- Sayfayı Titretme Butonu
- Dehşet Bir Buton
- Sitenizi Ziyaret Eden Kişinin Ülke ,Sehir,Ve Bayrak Bilgileri Görünsün
- Sürpriz Bir Kod
- Sitene Süper Bir Tablo Koy
- Sitene Süper Bir Tablo Daha
- Malatya daki Misyoberleri Öldürme Olat-yının ABD Kamoyundaki Yansıtılmış Şeklinin Video Sunu Sitene Koy TV Şablonu İçinde(Süper)
- Sitene Tarkan Şımarık Videosunu Koy
- Sitene Tarkan Dudu Şarkısının Klibini Ekle (SÜPERRR)
- Sitene Google.com u Koy (BOYUNA) Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene Google.com u Koy (ENİNE) Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene Google.com u Koy (STANDART) Tavsiye Edilir Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene Mynet.com u Koy (STANDART) Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene İzlesene.com u Koy Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene Youtube.com u Koy Blogcu lara Önerilir Şablona Yapıştırma Şartıyla
- Sitene Doğum Günün Hesaplayıcısı Ekle
- Sitene Hsap Makinasi Ekle Koy
- Sitende Popüler Jnifer Lopez Şarkılarını İçeren Bir Kutucuk Olsun
- Süper Videolar Sitenede Koyabilrisin
- Sitene Süper Arka Planlar Ekle
- Sitene Süper Ferrari Arka Plan Efekleri
- Sitene Süper Gökyüzü Arka Plan Efektleri
- Sitene Süper Ölümsüz Arka Planlar Ekle
- Sitene Süper Mavimsi Temalar Arka Planlar Ekle
- Sitene Süper Siyahımsı Temalar Arka Planlar Ekle Koy
- Sitene Süper Hayvanlar Alemi Temaları Arka Planları Koy
- Sitene Popüler Sean Paul Şarkılarını İçeren Süper Bir Müzik Kutusu Ekle Koy
- Oyun Kodu Lamborghini Puzzle EKLE
- Online Ziyaretçileri Gösteren Dünya Haritas
- FLASH Yüzen Renkli Balıklar Site Animasyonu Ekle Koy
- Siten İçin Bilişim Haberleri Kodu
- Siten İçin Otomatik Güncellenen Şiirler
- Siten İçin Kırmızı Banttan Kayan Son Dakika Haberleri
- Komik Videolar Kutusu Siten İçin Sitene Koy EKLE
- Sitene Programlama Kodu Koy Ekle
- Sitene Yukarı Doğru Kayan Yazı Ekle
- Best FM kODU Sitene Radyo Koy Ekle
- Sitene Süper bİr Oyun Bölümü Ekle Koy
- RENKTEN RENGE GİREN YAZI
- Sitende Haftanın Yeni Filmleri Yayınlansın
- Sitene Son Dakika Haberlerini Ekle
- Sitene Online Sözlük Koy Ekle
- Sitende Piskolojik Sözlük Olsun Sitene Ekle Koy
- En İyi 5 Şiir Sitene Koy
- Sitene Süper Bir Saat Ekle
- Sitene Süper Bir Saat Ekle 2
- Sitene Süper Bir Saat Ekle Koy 3
- Sitende Saat Olsun Süper Bir Saat Sitene Koy Ekle
- Sitene Saat Koy
- Dünyanın Üzerine Yazı Yaz
- Sitende rÜYA tABİRLERİ bÖLÜMÜ oLSUN
- Sitene Herhangi Bir Sitenin İnternetteki Değerini Ölçmeye Yarayan Motor Koy Ekle
- Sitene Aşk Ölçer Ekle
- Sitende Dünya Haritası Olsun
- Türkiyenin Tanıtımını Sitene Koy Ekle
- Siteni Tavsiye Ettirme Kodu
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 1
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 2
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 3
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 4
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 5
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 6
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 7
- Sitene Bayrak Resmi Ekle 8
- Sitende Sosyal Bilimlerle İlgili Haberler Olsun Sitene Ekle
- Sitene Şehirler Arası Mesafeyi Hesaplayan Kutu Koy Ekle
- Bu Kodu Sitene Koy Tarihte O Gün Ne Olmuş Onu Yazsın
- Sitene Komik Yazılar Koy
- Sitenizde Süper Bir Animasyon DENEYİN
- Sitene Oyun Koy 4
- Sitene Oyun Koy 5
- Sitene Oyun Koy 6
- Sitene Oyun Koy 7
- Sitene Oyun Koy 8
- LİNK ÜSTÜNDE ÇİÇEKLER AÇSIN
- Fare Efektleri LİNK ÜSTÜNDE YILDIZLAR ÇAKSIN
- Fare Efektleri LİNK ÜSTÜNDE IŞILDAYAN YANIP SÖNEN LİLA
- Fare Efektleri LİNK ÜSTÜNDE Dönen Toplar
- Arka Plan Efekti
- Arka Plan Efekti 2
- Sitene Direkt Okunan Süper Fıkra Koy
- Sitene Fıkra Menüsü Koy Ekle
- Sitene Tokat Hava Durumu Ekle
- Sitene Erzurum Hava Durumu Ekle
- Sitene Sivas Hava Durumu Ekle
- Sitene Erzincan Hava Durumu Ekle
- Sitene Adıyaman Hava Durumu Ekle
- Sitene Samsun Hava Durumu Ekle
- Sitene Elazığ Hava Durumu Ekle
- Sitene Çanakkale HAva Durumu Ekle
- Sitene Çanakkale Hva Durumu eKLE
- Güncel Dış haberleri Sitene Ekle
- Sitene Şans Oyunları Sonuçları
- Efekt
- Sitenede Çıkınca Mesaj Verilsin
- Tüm Sayfayı Soldan Sağa Kaydırma
- Resim Slayt
- Haber Kodu Sitene Hber Koy
- Sitene Malatya Arama Motoru Ekle
- Sitene Adana Arama Motoru Ekle
- Sitene Trabzon Arama Motoru Ekle
- Sitene Oyun Arama Motoru Ekle youtube
- Sitene Video Arama Motoru Ekle youtube izlesene
- SİTENE WEBUZMANİ.BLOGSPOT.COM ARAMA MOTORU EKLE
- Sitene Haber Arama Motoru Ekle
- Sitene Boykot Svaş Filistin İle İlgili Resim Video Topluluğunu Koy
- Sitene Otomatik Güncellenen Haber Koy
- Sitende Jennifer Lopez - Get Right Çalsın
- Sitende Beyonce - Naughty Girl Çalsın
- Sitende Celine Dion - My Heart Will Go On (tıtanıc) Çalsın
- Sitende Eminem - Mocking Bird Çalsın
- Sitende Eminem Ass Like That Çalsın
- Sitende Sean Paul - We'll Be Burning Çalsın
- Sitende 50 Cent - Just A Lil Bit Çalsın
- Sitene Canlı TV Ve Radyo Ekleyin
- Sitene Takvim Ekle
- Gelişmiş Arama Motoru
- bilgi.com un Web Arama Motoru
- bilgi.com un Video Arama Motoru
- Google Arama Motorunu Sitene Koy
- Sitene Yahoo Arama Motorunu Ekle
- Sitene LiveSearch Arama Motorunu Koy
- Sitene bilgi.com Arama Motorunu Ekle
- Sitene Otomatik Güncellenen Haber Koy
- Sitene Oyun Koy
- Sitene Oyun Koy 2
- Sitene Oyun Koy 3
- Giriş Sayfası Yapma Kodu
- Sitende Türkçe Tarih Olsun
- Kayarak Açılan Sayfa
- 24 Saat Müzik Kaliteli Radyo
- Sayfanıza Sihay Baloncuk Yağsın
- Sitenize Sağ Tuş Engeli Koyma
- Resmin Kodu
- Resmin Kodu 2
- Resmin Kodu 3
- Boyuna Haber Kodu
- Siteni Animasyonlu Bir Şekilde Aç
- Sitene Canlı Radyo Koy
- Sitende 20 Tane Oyun Yayınla
- Sitene Başka 20 Tane Oyun Koy
- Sitene Otomatik Çalan SeanPaul Temperature Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan SeanPaul Beyonce BabyBoy Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Nelly Furtado Say It Right Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Candy Shop Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan 50 Cent Just A Lil Bit Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Sting Desert Rose Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Sting VS CraigDavid- Rise And Fall Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Jenifer Lopez-I'm Gonna Be Alright Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Celine Dion-Titanic Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Tarkan-Hup Şarkısını Koy
- Sitene Otomatik Çalan Tarkan- KuzuKuzu Şarkısını Koy
- Sitene Videolar Koy
- Dünya nın En Çok Ziyaret Edilen Türkçe Web Siteleri Kodu
- Sitene Dünyanı En Çok Ziyaret Edilen Sitelerinin Listesini Koy
- Google ı Sitenin İçine Koy
- Bilgisayara Göz Atma Kodu
- Sitene Kutucuk Koy
- Button Kodu
- Giris Sayfası Yapma Kodu
- Linke Gelince Altta ve Üstte Çizgileri Oluşuyor!
- Döviz Kurları
- Devletim.com Listesi
- Sitene Video Oyun Animasyon
- 8 Tane Güncel Oyun
- İzmir Hava Durumu
- Trabzon Hava Durumu
- Gaziantep Hava Durumu
- Adana Hava Durumu
- Türkçe-İngilizce Sözlük
- Günlük Burç
- Güncel Teknoloji Haberleri
- Sitene Güncel Magazin Haberleri
- Matrix Arka Plan Efekti
- Sayfa Her Yenilendiğinde Arka Planın Rengi Değişir
- Uzay Arka Plan
- Buttonun Üstüne Gelince Kaçıyor
- Mause Efekti Mausenin Etrafında Renkli Pullar Dönüyor
- Mause Arkasından Renkli Renkli Simler Bırakıyor
- Sitene Dıgıtal Saat Koy
- Sitene Açılan Menü Ekleyin
- Resim Efektleri Resme Tıkla Uçsun
- Sitenizde Kilo Hesaplayıcınız Olsun
- Sitenize Gazeteler Köşesi
- Tüm İllerin Hava Durmuları
- Süper Haber Listesi Kodu
- Malatya Hava Durumu
- Ankara Hava Durumu
- Sitenize TV Dde Bugün Menüsü
- Siten İçin Süper Bir Arama Motoru
- Güncel İnternet Haberleri
- Hergün Güncellenen Spor Haberleri
- Efekt
- Sitenede Çıkınca Mesaj Verilsin
- Tüm Sayfayı Soldan Sağa Kaydırma
- Resim Slayt
- Haber Kodu Sitene Hber Koy
- Siteni Kutu İçine Al Süpeeer
- Sitende Ziyaretçilere Zamana Göre Mesaj Verilsin
- Sayfayı Titretme Butonu
- Dehşet Bir Buton
- Sitenizi Ziyaret Eden Kişinin Ülke ,Sehir,Ve Bayrak Bilgileri Görünsün
- Sürpriz Bir Kod
- Sitene Süper Bir Tablo Koy <
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder